دانشمندان در حال بررسی مزایای ضد پیر ی در موشهای پیر ی هستند که با جراحی به هم پیوند زده شدهاند تا خونهایشان به طور مشترک گردش کند. آنها در این آزمایش عجیب، دو موش(یک موش مسن و یک موش جوان) را به منظور اشتراک سیستم گردش خونشان به هم متصل کردند.
در نگاهی اجمالی به آنچه که میتواند نیمهای تاریک نیز داشته باشد، دانشمندان سیستم گردش خون موشهای پیر را به موشهای جوان متصل کردهاند و دریافتهاند که این کار، روند پیری در حیوانات مسنتر را کند میکند و طول عمر آنها را تا ۱۰ درصد افزایش میدهد.
در سالهای اخیر مطالعات به طور فزایندهای نشان دادهاند که تزریق خون موشهای جوان به موشهای مسنتر منجر به طیف وسیعی از مزایای سلامتی از جمله بهبود عملکرد عصبی، کند کردن پیشرفت بیماریهایی مانند آلزایمر و افزایش طول عمر میشود. اما اگر این نتیجه فقط حاصل از تزریق گاه به گاه خون جوان باشد، جریان پایدار و همیشگی خون چه کاری میتواند انجام دهد؟
برای این مطالعه جدید که توسط موسسه «دوک هلث»(Duke Health) رهبری شد، دانشمندان سیستم گردش خون موشهای پیر و جوان را با جراحی به هم متصل کردند. این فرآیند heterochronic parabiosis نامیده میشود و قبلاً برای بررسی اینکه آیا آلزایمر منشا خارج از مغز دارد یا خیر استفاده میشد.
پژوهشگران موشهای جوان چهار ماهه و موشهای مسنتر دو ساله را به هم متصل کردند، سپس سلامت آنها را طی ۱۲ هفته - معادل حدود ۱۰ درصد از طول عمر یک موش - بررسی کردند.
آنها گفتند از نظر انسانی، این مانند متصل کردن یک فرد ۵۰ ساله با یک فرد ۱۸ ساله برای حدود ۸ سال است. سپس موشها جدا شدند و دو ماه دیگر تحت بررسی قرار گرفتند تا ببینند این اثرات چقدر طول میکشد.
این موشهای مسنتر پس از این آزمایش، سالمتر به نظر میرسند و بیشتر از موشهای گروه کنترل عمر کردند، اگرچه این افزایش نسبتاً کم و فقط به طور متوسط ۶ تا ۹ درصد بود.
سن اپیژنتیک یا فراژنشناسی خون و بافت کبد آنها به شدت کاهش یافت و بیان ژن آنها الگوهای ضد پیری مشابه آنچه در فرآیندهایی مانند محدودیت کالری مشاهده میشد، به خود گرفت.
فراژنشناسی(Epigenetics) مطالعه اختلافهای سلولی و فیزیولوژیکی است که به وسیله تغییر در توالی دیانای ایجاد نمیشود. اپیژنتیک اصولاً مطالعه عوامل خارجی یا محیطی است که باعث روشن یا خاموش شدن ژنها میشود و بر روی چگونگی خواندهشدن ژنها اثر میگذارد. مکانیسمهای اپی ژنتیک به اثرات محیطی حساس هستند و از عوامل کلیدی در شکلگیری فنوتیپ هستند.
دانشمندان در طول دو ماه پیگیری دریافتند که برخی از مزایای اعطا شده به موشهای پیر در طول دوره مطالعه ادامه دارد. در عین حال، موشهای جوان به سرعت توانستند آسیبهای مولکولی را که از همسالان بزرگتر خود متحمل شده بودند، برطرف کنند.
وادیم گلادیشف(Vadim Gladyshev) سرپرست تیم پژوهش میگوید: وقتی موشها سیستم گردش خون اشتراکی دریافت میکنند، آسیب موشهای پیر به موشهای جوان میرسد و سن بیولوژیکی آنها را افزایش میدهد. اما در مورد موشهای مسن، این روند، آسیب آنها را کم میکند.
وی افزود: پس از جدا شدن، آسیبهای منتقل شده به موشهای جوان از موشهای پیر را میتوان به مرور زمان پاک کرد، در حالی که در موشهای مسن، این آسیب به طور دائم رقیق میشود.
پژوهشگران میگویند در حالی که بدیهی است که اتصال سیستم گردش خون انسانهای پیر و جوان عملی نیست، مطالعات آینده میتوانند مولکولهای خاصی را شناسایی کنند که مزایایی را با این امید که برای توسعه درمانهای جدید ضد پیری مناسب باشند، به همراه داشته باشد.
جیمز وایت، نویسنده ارشد این مطالعه گفت: عناصری که موجب این امر میشوند، مهم هستند و هنوز شناخته نشدهاند. آیا آنها پروتئین هستند یا متابولیت؟ آیا دلیل آن سلولهای جدیدی است که موش جوان ارائه میکند، یا موش جوان به سادگی خون پیر و پیری را مهار میکند؟ این همان چیزی است که امیدواریم در آینده بفهمیم.
این پژوهش در مجله Nature Aging منتشر شده است.