ثبت سفارش و واردات لوازم خانگی از سال ۱۳۹۷ ممنوع شد. مسئولان به بهانهی جلوگیری از خروج ارز و همینطور حمایت از تولید لوازم خانگی ایرانی، جلوی ورود محصولات خارجی از جمله محصولات شرکتهای کرهای ال جی و سامسونگ را گرفتند. البته خود این شرکتهای کرهای هم بهخاطر تحریمها تمایلی به فعالیت در ایران نداشتند و مسئولان نیز با ممنوع کردن واردات محصولات کرهایها بهنوعی قصد مقابله به مثل را داشتند. در هر صورت ممنوعیت واردات لوازم خانگی باعث شد اتفاقات ناخوشایندی در بازار کشورمان بیفتد.
سخنگوی وزارت صمت اخیرا اظهار کرد فعلا قرار نیست واردات لوازم خانگی آغاز شود و ظاهرا هیچ برنامهای برای آن در دستور کار نیست و نباید امیدی به رخ دادن این اتفاق داشته باشیم. عضو هیات مدیره انجمن لوازم خانگی هم مدتی پیش گفته بود وقتی شرکتهای کرهای از بازار ایران خارج شد، پس از این اتفاق موضوع حمایت از تولید داخل فعال شد و لوازم خانگی ایران جان گرفت. بهگفته محمد حسین فهیمی، شرکتهای داخلی صنعت لوازم خانگی با توجه به زیرساختهایی که آماده کرده بودند، توانستند خلا بازار را از لحاظ کمی و کیفی تامین کنند و در این چند سال جوابگوی مصرف کنندگان بودند. حتی برخی مسئولان مدعی شدن، محصولات داخلی از نظر کیفیت با نمونههای مشابه خارجی قابل رقابت هستند؛ اما آیا واقعیت اینچنین است؟
عواقب ممنوعیت واردات لوازم خانگی
چیزی که ما در واقعیت میبینیم این است که این روزها بازار لوازم خانگی ایران اصلا حال و روز خوشی ندارد؛ قیمتها بهطور سرسامآوری افزایش پیدا کردهاند و از لحاظ کیفی نیز بسیاری از مشتریان ترجیح میدهند تحت هر شرایطی، محصولات خارجی را با قیمت بسیار بالاتر و حتی بدون گارانتی بخرند، اما بهسراغ محصولات ایرانی نروند.
ممنوعیت واردات لوازم خانگی باعث شد چند اتفاق بد را در بازار کشورمان شاهد باشیم. از سویی شرکتهای داخلی، محصولات نهچندان جذاب و بیکیفیت خود را با هر قیمتی که بخواهند به مشتریان میفروشند. در واقع میتوان گفت شرکتهای ایرانی مثل اسنوا، امرسان، الکترواستیل، پارس، هیمالیا، درسا و… نهایت استفاده را از ممنوعیت واردات بردهاند و بدون ترس از رقابت با محصولات باکیفیت خارجی، هر کاری که دلشان بخواهد انجام میدهند؛ هر وقت بخواهند قیمتها را افزایش میدهند و هر وقت بخواهند عرضه محصولات به بازار را بهبهانههای واهی متوقف میکنند. مسئولان وزارت صمت و سازمان حمایت از مصرف کنندگان نیز وانمود میکنند که اجازه گرانی، انحصارطلبی و کمبود عرضه در بازار را نمیدهند، اما در واقعیت میبینیم که این اتفاقات در حال رخ دادن هستند و مسئولان یا نمیخواهند کاری کنند یا زورشان به این شرکتها نمیرسد.
اتفاق بد دیگری که با ممنوع شدن واردات رخ داده، افزایش قاچاق و کالاهای تقلبی در بازار است. همانطور که گفتیم، در حال حاضر بسیاری از مشتریان ایرانی ترجیح میدهند به هر قیمتی که شده به سراغ محصولات برندهای خارجی از جمله شرکتهای کرهای ال جی و سامسونگ بروند و تمایلی به خرید محصولات داخلی نشان نمیدهند؛ اما در حال حاضر هیچ نمایندگی رسمی برای برندهای خارجی وجود ندارد و طبیعتا خبری از گارانتی هم نیست. از طرف دیگر، کالاهای غیر اصلی و تقلبی در بازار بهوفور پیدا میشود و به همین دلیل خیلی از مشتریان از خرید این محصولات متضرر میشوند.
تفاوت تکنولوژیهای محصولات ایرانی و خارجی
اما موضوع دیگری که باید به آن اشاره کنیم، تفاوت کیفیت و تکنولوژیهای بهکار رفته در محصولات ایرانی در مقایسه با محصولات برندهای خارجی از جمله ال جی و سامسونگ است. همین چند روز پیش نمایشگاه CES 2023 برگزار شد و شرکتهای بزرگ و مطرح جهان، اوج تکنولوژی خود را به این رویداد مهم آوردند. لوازم خانگی بخش عمدهای از این نمایشگاه را به خود اختصاص داد و محصولات جذابی در دسته یخچالها، مایکروفرها، تلویزیونها، ماشینهای ظرفشویی و لباسشویی و مواردی از این دست در CES معرفی شدند. اکنون قصد داریم به چند نمونه از این محصولات جذاب اشاره کنیم و تکنولوژیهای بهکار رفته در آنها را با برخی محصولات داخلی مقایسه کنیم.
شرکت سامسونگ یک یخچال پرچمدار زیبا و جذاب در سری Bespoke Family Hub را در این رویداد رونمایی کرد. این یخچال از یک نمایشگر لمسی غولپیکر 32 اینچی بهره میبرد که میتوان از آن برای مشاهده ویدیو یا تصاویر، دستور آشپزی یا یادداشتبرداری استفاده کرد. کاربران آمریکایی با استفاده از این یخچال و نمایشگر بزرگش، به 190 کانال مختلف دسترسی دارند و در کره جنوبی هم 80 کانال از طریق اپ سامسونگ تی وی پلاس در دسترس کاربر قرار میگیرد. امکان کار با اینستاگرام، تیک تاک و یوتیوب Shorts هم در این نمایشگر عمودی وجود دارد و با استفاده از اپلیکیشن Bespoke Atelier سامسونگ، میتوان آثار هنری را روی این نمایشگر بهنمایش گذاشت. پشتیبانی از گوگل فوتوز و سرویس Amazon Your Essentials برای سفارش مواد غذایی با یک لمس از دیگر ویژگیهای این یخچال مدرن سامسونگ محسوب میشوند.
یخچال Bespoke Infinite Line یکی دیگر از محصولات پرچمدار و جذاب سامسونگ بود که در لاسوگاس آمریکا به نمایش درآمد. این یخچال از طراحی ماژولار بهره میبرد و دارای محفظهای برای نگهداری مواد غذایی، محفظه فریزر و محفظه مخصوص نوشیدنی است. طراحی ماژولار این یخچال باعث شده بتوانید آن را با انواع دکوراسیون خانگی تطبیق بدهید. جنس این محصول از آلومینیوم پریمیوم است و در برابر فرورفتگی و خط و خش کاملا مقاوم بوده و لکههای مختلف نیز بهسادگی از روی آن پاک میشوند.
فناوری Auto Open Door در یخچال اینفینیتی لاین، باز کردن در آن را بهسادگی و فقط با یک لمس امکانپذیر میکند. در واقع این محصول هیچ دستگیرهای ندارد و حسگرهای داخلی جای دستگیره را گرفتهاند. یخچال پرچمدار جدید سامسونگ همیشه آب خنک تصفیه شده را تامین میکند و با برخورداری از ابزاری ویژه، به کاربران اجازه میدهد نوشیدنیهای خوشمزه را با میوهها یا گیاهان مد نظر خود تهیه کنند. همچنین شما میتوانید در دو ناحیه مختلف یخچال، دمای متفاوتی را اعمال کنید و محفظه نوشیدنی هم از سه حالت دمایی پشتیبانی میکند.
سامسونگ یک فر توکار جدید در سری Bespoke را نیز معرفی کرده که از قابلیتهای جالبی بهره میبرد. این فر توکار دارای یک نمایشگر 7 اینچی است و از کنترلهای لمسی پشتیبانی میکند. در فر توکار Bespoke، حالتهای مختلف پختوپز مثل سرخ کردن بدون روغن و پختن با بخار وجود دارد. همچنین یک دوربین هوشمند در داخل این محصول قرار گرفته که میتواند تشخیص دهد در حال طبخ چه غذایی هستید و پیشنهادهایی را برای پختن بهتر غذایتان به شما میدهد. علاوه بر این، اگر غذای شما در حال سوختن باشد، فورا پیام هشدار به شما داده خواهد شد. شما میتوانید غذای در حال پخت خود را از روی نمایشگر 7 اینچی مشاهده کنید و از طریق اپلیکیشن SmartThings، این فر را از راه دور کنترل و مدیریت کنید. امکان عکس گرفتن و استریم زنده از مراحل طبخ غذا نیز از دیگر ویژگیهای فر Bespoke سامسونگ محسوب میشود.
علاوه بر سامسونگ، رقیب کرهای آنها یعنی ال جی نیز بیکار ننشست و محصولات جذابی را با خود به CES 2023 آورد. ماشین ظرفشویی QuadWash Pro با استفاده از جتهای پرفشار آب از چندین زاویه مختلف، با قدرت پاککنندگی خیرهکننده ظرفها را میشوید و بهلطف فناوری Dynamic Heat Dry، هوای گرم را در سراسر محفظه بهگردش درمیآورد تا فرایند خشک شدن ظروف سریعتر شود.
اجاق InstaView Electric Double Slide-in Range ال جی یک محصول ایدهآل برای خانوادههای پرجمعیت است. این اجاق از تکنولوژی کانوکشن ProBake استفاده میکند و فناوری پخت سریع و کامل، بدون هیچگونه پیشگرم کردن را ارائه میدهد. یکی دیگر از فناوریهای این محصول، UltraHeat است که گرمایش سریع و کنترل دقیق را برای جوشاندن سریع و بدون سوختگی فراهم میکند.
ال جی از یخچال جدید MoodUp هم رونمایی کرد که یکی از جذابترین محصولات این نمایشگاه بود. این یخچال طراحی کاملا متفاوتی با چیزی که قبلا دیدهاید دارد. درهای یخچال با نورهای LED تزئین شدهاند که میتوانید رنگ آنها را بهوسیله اپلیکیشن موبایلی تغییر بدهید و 1800 رنگ مختلف را انتخاب کنید. همچنین ال جی یخچال فرنچ درب جدید InstaView را نیز به لاسوگاس آورد که با آن میتوانید دو بار به شیشهای که با آینه پوشیده شده ضربه بزنید و بدون نیاز به باز کردن درها، داخل یخچال را بررسی کنید.
کولر گازی ال جی ArtCool هم محصولی است که یک نمایشگر 27 اینچی LCD روی آن وجود دارد و میتواند هر عکسی که در برنامه ال جی ThinQ انتخاب میکنید را به نمایش بگذارد و کولرتان را به یک اثر هنری تبدیل کند. کمپرسور اینورتر دوگانه با 70 درصد مصرف کمتر و نویز در سطح کمتر از 20 دسیبل از دیگر ویژگیهای مدرن این کولر ال جی هستند.
جاروهای هوشمند و رباتیک، استاندارد Matter برای کار کردن یکپارچه تمام دستگاههای هوشمند با یکدیگر، میکسر خانگی هوشمند GE با قابلیت اندازهگیری مواد داخل کاسه و تنظیم سرعت همزدن و تلویزیون بی سیم Displace با قابلیت شارژدهی 30 روزه از دیگر محصولات جذاب شرکتهای مختلف در دسته لوازم خانگی بودند.
محصولات ایرانی چه چیزی برای ارائه دارند؟
اینها تنها بخشی از تکنولوژیهای جذابی بودند که در لوازم خانگی مدرن مشاهده میکنیم؛ اما لوازم خانگی ایرانی چطور؟ محصولات تولید داخل از چه فناوریهای مدرنی استفاده میکنند؟ متاسفانه تقریبا هیچ! فناوریهای بهکار رفته در لوازم خانگی ایرانی آنقدر ابتدایی و قدیمی هستند که اصلا نمیتوانیم آنها را با محصولات مدرن ال جی و سامسونگ مقایسه کنیم. وقتی به لیست آپشنهای برخی محصولات تولید داخل نگاه میکنیم، بعضیهایشان خنده را روی لبهایمان میآورند؛ مثلا در رابطه با یک یخچال فریزر ایرانی نوشته شده که این محصول دارای سیستم بدون برفک است که مواد غذایی را بدون برفک، خنک و تازه نگهداری میکند. یا مثلا امکانات یک یخچال دیگر شامل آبسردکن، فیلتر تصفیه آب، بدون برفک و اخطار باز ماندن در میشود. این را هم اضافه کنیم که بیشتر قطعات و فناوریهای این محصولات نیز چینی هستند و در واقع محصول کاملا ایرانی در کار نیست.
برشمردن و مقایسه تمام امکانات محصولات داخلی با خارجی از حوصلهی این مطلب خارج است، اما همینقدر بگوییم که تفاوتها از زمین تا آسمان است. در نهایت لازم است به قیمت برخی محصولات اشاره کنیم؛ در حال حاضر برای خرید یک یخچال فریزر دو قلو الکترواستیل مدل Uinque ES23 باید نزدیک به 37 میلیون تومان هزینه کنید که تقریبا معادل 925 دلار میشود. یخچال فریزر دو قلو 38 فوت اسنوا 31 میلیون تومان قیمت دارد و یک یخچال ساید بای ساید 34 فوت دوو که با قرارداد با گروه صنعتی انتخاب در بازار ایران عرضه میشود نیز نزدیک به 58 میلیون تومان (معادل 1450 دلار) قیمتگذاری شده است.
اگر هم بخواهید به سراغ محصولات خارجی بروید (که معلوم نیست چگونه در بازار ایران موجود هستند)، با قیمتهای بسیار نجومی روبهرو میشوید. مثلا یخچال فریزر 25 فوت سامسونگ HM34 که تکنولوژیهای مدرن و زیادی هم ندارد با قیمت 104 میلیون و 500 هزار تومان (بیش از 2600 دلار) فروخته میشود و یک یخچال ساید بای ساید 27 فوت معمولی از شرکت بوش هم نزدیک به 144 میلیون تومان (3600 دلار) هزینه روی دست خریدار میگذارد.
حالا اگر به لیست قیمت یخچالهای مدرن ال جی و سامسونگ در خارج از ایران نگاه کنیم میبینیم که میتوانید یک یخچال سری Instaview ال جی یا سری Bespoke سامسونگ را با کلی امکانات پیشرفته و طراحی زیبا، با قیمت 2 تا 4 هزار دلار تهیه کنید. اینها نمونهای از قیمت یخچالها بود و در بخشهای دیگر بازار لوازم خانگی، مثل تلویزیون، مایکروفر، ماشین لباسشویی، ماشین ظرفشویی و موارد دیگر نیز اوضاع به همین منوال است.
نظر شما درباره لوازم خانگی ایرانی چیست؟ آیا با توجه به کیفیت و امکانات این محصولات، قیمت آنها منطقی است؟ آیا میتوانید محصولات تولید داخل را قابل رقابت با لوازم خانگی مدرن و پیشرفته کرهای بدانید؟