حین خورشیدگرفتگی، زمانی که ماه از مقابل خورشید عبور میکند و بر سطح زمین سایه میاندازد، تغییراتی در دما، سرعت باد و رطوبت رخ میدهد.
هرچه خورشیدگرفتگی بیشتر باشد، تغییرات آبوهوایی چشمگیرتر است.
به گزارش ایتنا و به نقل از ایندیپندنت، این تاثیر را میتوان با تفاوت چشمگیر دما در مناطق سایه و مناطقی که در معرض تابش مستقیم نور خورشیدند، مقایسه کرد؛ به این صورت که در یک روز گرم، مناطق سایه بسیار خنکترند.
خورشیدگرفتگی حلقوی شنبه، در مسیری باریکی از اورگان به تگزاس، تا ۹۰ درصد از تابش نور خورشید را مسدود میکند.
در قیاس با خورشیدگرفتگی یا کسوف کامل، در خورشیدگرفتگی حلقوی، تابش خورشیدی بیشتری (نور خورشید و انرژی) به زمین میرسد، زیرا در کسوف کامل، تابش نور و انرژی خورشید کاملا مسدود میشود.
اما کاهش تابش خورشیدی، حتی مختصر، بر دما و سایر ویژگیهای آبوهوایی تاثیر میگذارد.
با این حال، همه خورشیدگرفتگیها تاثیرات آبوهوایی یکسانی ندارند و عوامل دیگری، مانند زمان سال و پوشش ابری آسمان، نیز تاثیرهای بسیار متفاوتی بر میزان دقیق کاهش دما میگذراند.
خورشیدگرفتگی حلقوی اکتبر، در قیاس با کسوف کامل در اوت، تاثیر چشمگیر کمتری بر دما خواهد داشت.
این امر فقط به دلیل میزان مسدود شدن نور خورشید از طریق گذر ماه از برابر آن نیست، بلکه به این دلیل است که نور خورشید در قیاس با تابستان، با زاویه نامستقیمتری به زمین میرسد.
خورشیدگرفتگی کامل ۲۰۱۷ در یک بعدازظهر تابستانی در اوت رخ داد و در آن زمان، دما از قبل بالا بود. در داگلاس، وایومینگ، صرفا در سول یک ساعت، دمای هوا ۱۱ درجه کاهش یافت و در سراسر گستره جنوب هم دما بین چهار تا هشت درجه پایین آمد.
پیشبینی نمیشود که افت دما در طول خورشیدگرفتگی حلقوی شنبه به این شدت باشد، اما همچنان ممکن است که در مسیر این خورشیدگرفتگی، دما چند درجه کاهش یابد.
خوان هرناندز، هواشناس سرویس ملی هواشناسی در تگزاس، به سیانان گفت: «مناطقی که فقط شاهد خورشیدگرفتگی جزئیاند، با افزایش آهستهتر دما از اواخر صبح تا اوایل بعدازظهر مواجه خواهند شد.»
افزایش کندتر دما، میزان بالارفتن دما را در ساعات بعدازظهر محدود خواهد کرد. بنابراین، شنبه کمی خنکتر از زمانی میشود که خورشیدگرفتگی نبود.
این وضعیت بهویژه ممکن است در دالاس و فینیکس رخ دهد که ماه ۸۰ درصد خورشید را مسدود میکند.
تاثیر خورشیدگرفتگی بر زمین، فراتر از کاهش دما است. تابش کمتر خورشید و کاهش دما همچنین بر باد، رطوبت و پوشش ابر تاثیرگذار است.
خنک شدن سریع در طول خورشیدگرفتگی، مقدار گرمای ذخیرهشده در جو را کاهش میدهد. گرما، هوا را بالاتر میراند و بدین ترتیب، شرایط جوی ناپایدار میشود. سپس این تحولات جوی به پیدایش ابرها، طوفانها و بادها میانجامد تا انرژی گرمایی را - در تلاش برای بازگشت به تعادل – آزاد کند.
با خنکتر شدن هوا در اثر خورشیدگرفتگی، جو آرام میشود و سرعت باد افت میکند، زیرا تحولات جوی برای کسب تعادل کاهش مییابد.
دانشمندان در طول خورشیدگرفتگی کامل ۲۰۱۷، برخی تحولات آبوهوایی را در وایومینگ و نیویورک اندازهگیری کردند و دریافتند که در نتیجه خورشیدگرفتگی، سرعت باد، میانگین ۹.۵ کیلومتر در ساعت کاهش یافته است.
میزان رطوبت هوا نیز بهشدت با دما مرتبط است. هنگامی که دمای هوا و دمای نقطه شبنم - که میزان رطوبت موجود در هوا را اندازه میگیرد – هماهنگ شود، رطوبت افزایش مییابد.
بنابراین، هنگامی که دمای هوا مدت کوتاهی در طول خورشیدگرفتگی کاهش مییابد، به دمای نقطه شبنم نزدیکتر میشود و به افزایش رطوبت هوا میانجامد. کاهش چشمگیر دما، میزان پوشش ابر را نیز تغییر میدهد.
در طول خورشیدگرفتگی کامل ۲۰۱۷، ابرها بر فراز بخشهایی از کارولینای جنوبی ناپدید شدند. زیرا سوخت خود را، یعنی گرمایی که هوا را بالا میراند و به تشکیل ابرها میانجامد، از دست دادند.
این احتمال نیز مطرح است که در خورشیدگرفتگی شنبه، حتی با شدت کمتر کاهش دما، برخی از ابرها نیز از بین بروند.